Tkanina dekoracyjna
Tytułowa radziuszka, to jedno z określeń tkaniny dekoracyjnej, popularnie nazywanej tkaniną wileńską. Na przełomie XVIII i XIX w. tego typu tkanina rozpowszechniła się głównie wśród ludności wiejskiej, która zamieszkiwała obszar Wileńszczyzny, Nowogródzkiego i Grodzieńszczyzny.
Ornament
Charakteryzuje się graficznym ornamentem. Wątek dzieli się na wątek zdobiniczy, który tworzy ornament i „podetkę” – płótno pełniące rolę pomocniczą, które wiąże tkaninę.
Ornamenty są rozmaite, od najprostszych gwiazdek złożonych z drobnych kwadratów i paseczków, aż do motywów złożonych z rombów, kół i elips przenikających się i wpisanych jeden w drugi.
Krosna
Do wykonania tkanin strosuje się najczęściej krosna 4, czasami 8, 12 lun nawet 16 nicielnic. Konieczne jest stosowanie większej liczby podnóżków.
Przędza
Dawniej na osnowę i podetkę stosowano najczęściej te same nici – ręcznie przędziony len czy konopie. Póżniej zaczęto wprowadzać nici bawełniane (jako mocniejszych). Wątek zdobniczy zawsze był wykonywany grubszymi, bardziej mięsistymi nićmi (np. wełnianymi)
Kolorystyka
Stosowano kolory kontrastowe, Jeżeli osnowa była jasna, używano ciemnego wątku zasadniczego i odwrotnie.
Przeznaczenie
Tkaniny – radziuszka – służyły do nakrywania łóżek, wozów, sani. Obecnie używana jest jako tkanina dekoracyjna, często jako bieżniki na stół, do poszewek na poduszki.
Odkryj moje tkaniny
W roku 2024 otzrymałam Stypendium Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury i opieki nad zabytkami – 2024. Powstanie pięć tkanin ludowych (radziuszka), które będą nawiązywać do kultury i tradycji Podlasia. Przekazane zostaną do Centrum Rękodzieła Ludowego w Niemczynie w celu utworzenia tam stałej ekspozycji. Tkaniny będą wytkane na podstawie raportów tkackich pochodzących ze „spisków” tkaczek, które opublikował Podlaski Instytut Kultury w książce Radziuszka – wzory i technika.
Strefa Tkania 